Een boeiend maar complex beeld...
Autisme uit zich in eerste instantie het opvallendst in het gedrag. De drie kernproblemen van autisme situeren zich op het gebied van communicatie, op sociaal vlak en in het flexibel denken en handelen.
Mensen met autisme hebben moeite in de omgang met anderen omdat sociale regels heel wisselend (naargelang de context) én onzichtbaar zijn. Sommigen proberen heel veel contact te leggen met anderen, maar deze contactname komt vaak stroef, bizar of vreemd over. Het ontbreekt hen aan sociale finesse, vaak zijn ze in sociale relaties ook heel naïef. Dit gemis aan intuïtief sociaal gevoel, proberen ze soms goed te maken door middel van intelligentie en logica, of door imitatie van anderen. Vanaf de kinderleeftijd krijgen ze heel wat labels mee: koppig, gedragsgestoord, onbeleefd, excentriek, bizar, egoïstisch, vreemd,…
Sommige mensen met autisme praten niet, anderen “papegaaien”, nog anderen zijn juist vlotte praters die over een uitgebreide woordenschat en grammatica beschikken. De problemen op communicatief vlak kunnen zich dan ook op subtiele wijze uiten, maar vaak is hun communicatie oppervlakkig, met een repetitieve inhoud. Omwille van hun associatief denken zit er vaak weinig lijn in hun verhaal. Mensen met autisme hebben niet alleen moeite met het zich op een verstaanbare manier te kunnen uiten, ook het begrijpen van de communicatie van anderen loopt kwalitatief anders.
Stroef handelen en een beperkt gedrags- en interessepatroon uit zich vooral in een moeilijke aanpassing aan nieuwe situaties; mensen met autisme hebben moeite met veranderingen. Als reactie op stress kunnen stereotiepe bewegingen voorkomen. Ze ontwikkelen ook heel wat routines.
Moeilijk te herkennen en een andere informatieverwerking...
Zoals hierboven reeds beschreven, bestaat er geen kenmerk dat typisch en uniek is voor autisme. Autisme uit zich op duizenden verschillende manieren. En hoe ouder - of hoe intelligenter - iemand met autisme is, hoe meer hij geleerd heeft de stoornis te compenseren en camoufleren. De diagnosticus moet dan ook over een grote klinische ervaring beschikken om de diagnose te kunnen stellen. Autisme toont zich immers vooral langs de binnenkant: in de andere manier van waarnemen, informatie verwerken en betekenis geven. Mensen met autisme nemen de wereld op een andere manier waar. Vaak richten ze zich op (onbelangrijke) details, en zien het geheel niet, waardoor ze ook tot een andere betekenisverlening komen. Ze kunnen heel weinig rekening houden met de context, en ze gaan over- of ondergeneraliseren. Men noemt deze andere informatieverwerking een zwakte in de “centrale coherentie”. Precies omdat ze de wereld anders waarnemen en interpreteren, komen ze vaak tot een ander, vreemd, bizar,… gedrag dat gebaseerd is op deze (andere) betekenisverlening.
Autisme en normale intelligentie
Het is niet toevallig dat de diagnose autisme in combinatie met normale intelligentie voor verwarring zorgt. Deze mensen leren immers dankzij hun intelligentie hun problemen voor een stuk te verbergen. Een buitenstaander is dan ook vlug misleid: “Het is toch allemaal zo erg niet…”, of: “Dan ben ik ook autistisch!”. Toch heeft de stoornis in het dagelijkse leven heel wat verregaande gevolgen. Autisme is immers ook bij hen een pervasieve ontwikkelingsstoornis: het gaat niet om wat eigenaardig gedrag, excentriciteit of moeite met sociaal contact.
Omgaan met mensen met autisme
Veel taal wordt door mensen met autisme letterlijk begrepen, of deels, of helemaal niet begrepen. De essentie van een boodschap kunnen ze vaak ook moeilijk halen uit lange, ingewikkelde zinnen. Gelaatsuitdrukkingen, lichaamstaal en sociale aanwijzingen werken vaak niet. Ook het denken in abstracte begrippen is voor hen vaak niet eenvoudig. Naar communicatie toe betekent dit dat boodschappen liefst zo concreet mogelijk overgebracht worden, zonder veel figuurlijk taalgebruik en zonder verbale overlast. Zeg duidelijk wat je bedoelt. Visuele hulpmiddelen, zoals geschreven woorden en planning, of tekeningen, foto’s, voorwerpen,… kunnen ter ondersteuning of ter vervanging van verbale communicatie (levens-)noodzakelijk zijn.
Mensen met autisme hebben moeite om zich te organiseren; ook hier kan ondersteuning en duidelijkheid helpen. Mensen met autisme zijn, omwille van hun handicap, egocentrisch. De meeste hebben ontzettend grote moeilijkheden om de reacties van anderen te begrijpen. Probleemgedrag is vaak een reactie op beangstigende of verwarrende ervaringen en dus niet persoonlijk bedoeld.
Mensen met autisme zijn vaak hypergevoelig aan bepaalde sensoriële prikkels, zelfs “gewone” niveaus van geluid en visuele prikkels kunnen hen sterk afleiden of storen. Ook dit is sterk verschillend van individu tot individu.
Enkele cijfers over het voorkomen van autisme...
De cijfers variëren nogal per studie en naargelang de diagnose die men betrok in de onderzoeken. Recente prevalentiecijfers die uitgaan van de diagnose autismespectrumstoornis geven aan dat het over ongeveer 1 op 100 personen! De hogere cijfers, in vergelijking met vroeger, zijn vooral te verklaren door een betere detectie en diagnostiek, en een verbreding van de definities en criteria. Er is dus geen wetenschappelijk bewijs voor een hogere prevalentie dan vroeger!! Mannen hebben 3 à 4 maal meer kans dan vrouwen om een diagnose te krijgen. Wat het al dan niet samengaan met een verstandelijke handicap betreft: momenteel gaat men ervan uit dat dit in slechts 30 à 50% van de gevallen zo is.
Over autisme |
|||
|
|
Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) brengt mensen met autisme, hun ouders, familie en sociaal netwerk samen. |
|
|
|
Autisme Centraal is een multidisciplinair team dat bestaat uit deskundige medewerkers uit de wereld van (ortho)pedagogie, psychologie, onderwijs, logopedie… Ze willen de wereld autismevriendelijker maken door te informeren, te inspireren en op te leiden. |
|
![]() |
|
De vereniging 'Participate!' helpt u om het autisme van uw kind beter te leren begrijpen. Wil je meer weten over autisme? Heb je vragen over de opvoeding van jouw kind met autisme en hoe je jouw kind in het dagelijkse leven kan ondersteunen? | |
Andere nuttige links en nummers |
|||
![]() |
Zit stil |
Vlaamse vereniging voor ouders van kinderen met aandachtstoornissen, impulsief en overbeweeglijk gedrag.
|
|
![]() |
|
De Opvoedingslijn helpt ouders met hun vragen over opvoeding. Ouders die merken dat het met de opvoeding van hun kind de verkeerde kant lijkt op te gaan, hebben vaak nood aan een klankbord. Iemand die hen begrijpt, maar die ook een antwoord kan bieden op vele vragen. |
|
![]() |
|
Het nummer dat je belt bij vragen over geweld |
Info en hulp op jongerenmaat |
|||
![]() |
|
Het gratis en anoniem telefoonnummer van Awel is het nummer 102. Je kan Awel elke dag bereiken van 16 uur tot 22 uur, behalve op zon- en feestdagen. Het is volledig gratis én anoniem. Je hoeft niet te vertellen wie je bent, jouw telefoonnummer verschijnt niet op onze telefoon en jouw gesprek met Awel komt niet op de telefoonfactuur.
|
|
![]() |
|
Ben je tussen 10 en 20 jaar? Zie je het niet meer zitten? Is er iets wat je verdrietig, boos of bang maakt? Kan of wil je er met je vrienden of ouders niet over praten?Dan ben je welkom bij TEJO. We luisteren graag naar je verhaal.
|
|
![]() |
|
De Holebifoon is een onthaal- en infolijn waar je terecht kan met al je vragen over holebiseksualiteit. Je kan er informatie vragen of je verhaal doen.
|
|
![]() |
|
Jongere zijn is niet altijd gemakkelijk. Er gaat vanalles in je hoofd om. Soms kan je terecht bij vrienden en familie. Of vind je er zelf een weg doorheen. Maar iedereen kent ook momenten dat het helemaal niet meer lukt. En daar heb je recht op. Maar iedereen heeft ook recht op goede hulp. Blijf er dus niet mee zitten! Kom naar het JAC!
|
|
![]() |
|
Praat bij Tele-Onthaal over wat jou bezighoudt.
|
|
![]() |
|
Dringend nood aan een gesprek? Bij de Zelfmoordlijn1813 staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis. |
|
![]() |
|
Je bent jong en je kan heel wat aan. Hier vind je informatie en opdrachten om je goed in je vel te voelen. Ga zelf aan de slag en zoek de tips die je het meest aanspreken. Ook voor een dipje of een tegenslag kan je hier terecht. Succes!
|
|
![]() |
|
Info en chat voor studenten. Studenten of hun omgeving die tijdens de blok- of examenperiode vragen hebben of even stoom willen aflaten, kunnen terecht bij Teleblok, de gratis chatlijn van CM. Teleblok biedt een luisterend oor, vertrouwelijk en anoniem. |
|
Over autisme |
|||
![]() |
|
Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) brengt mensen met autisme, hun ouders, familie en sociaal netwerk samen.
|
|
![]() |
|
Autisme Centraal is een multidisciplinair team dat bestaat uit deskundige medewerkers uit de wereld van (ortho)pedagogie, psychologie, onderwijs, logopedie… Ze willen de wereld autismevriendelijker maken door te informeren, te inspireren en op te leiden.
|